Rodzaje amortyzatorów rowerowych – jakie są typy? Jakie wybrać? Rowerowy poradnik

W miarę rozwoju technologii stosowanej w rowerach powstają coraz to nowsze rozwiązania, mające na celu dopracowanie rowerów pod kątem efektywniejszej jazdy na nich. Technologia zrobiła wielki postęp również w dziedzinie rowerowej amortyzacji. Budowa amortyzatorów rowerowych, rodzaje oraz ich  sposób działania zmieniły się przez ostatnie lata w znaczny sposób. Wymiana amortyzatora w rowerze na lepszy może przynieść wiele korzyści. Jakie amortyzatory do roweru wybrać? Jakie są rodzaje amortyzatorów rowerowych dostępnych na rynku? 

W tym artykule odpowiemy na postawione wyżej pytania, omówimy popularne konstrukcje amortyzatorów oraz doradzimy, na co zwrócić uwagę przy zakupie amortyzatora do Twojego roweru. Zapraszamy!

Spis treści:

1. Rodzaje amortyzatorów rowerowych. Przegląd różnych opcji
2. Typy amortyzatorów rowerowych – co warto wiedzieć przed zakupem?
3. Jakie amortyzatory do roweru? Poradnik wyboru odpowiednich amortyzacji
4. Amortyzatory rowerowe – rodzaje. Który typ jest najlepszy dla Ciebie?
5. Podsumowanie

Rodzaje amortyzatorów rowerowych. Przegląd różnych opcji

Podstawową funkcją, jaką posiadają amortyzatory rowerowe, jest tłumienie drgań i nierówności terenu podczas jazdy na rowerze. Dzięki temu komfort jazdy wzrasta, a rowerzysta może wybrać się w jeszcze trudniejszy teren na swoim rowerze. Zawieszenie rowerowe poprzez swoje działanie na nierównościach wpływa na poprawę trakcji – koła roweru utrzymują dłuższy kontakt z podłożem, zamiast podskakiwać na wybojach. W dodatku amortyzacja wpływa na stabilność jazdy w trudnym terenie. 

Amortyzatory rowerowe absorbują wstrząsy generowane przez przeszkody i wyboje terenu poprzez przekazanie energii wstrząsów do właściwego medium ściskającego. Obecnie, amortyzatory w rowerach różnią się ze względu na ten parametr. Zawieszenie rowerowe stosuje się w rowerach górskich (MTB), w rowerach do dirtu, rowerach rekreacyjnych, a nawet w rowerach typu gravel! 

Amortyzatory rowerowe mogą być także stosowane w rowerach przeznaczonych na mniej wymagające trasy np. rowery miejskie, trekkingowe czy crossowe. W tych rowerach amortyzator jest również odpowiedzialny za tłumienie drgań, co wpływa na poprawę komfortu jazdy. Przed powstaniem amortyzatorów w rowerach stosowano widelce sztywne. 

Z czasem, zaczęto eksperymentować, dodając różnego rodzaju sprężyny. Tak powstał amortyzator rowerowy przedni. Następnie, w celu poprawy wygody jazdy na górskich trasach stworzono amortyzatory tylne, które działają w parze z ramami zawieszonymi. Co więcej, amortyzatory rowerowe stosowane są również w mostkach oraz sztycach. Ten wynalazek ma zatem wiele zastosowań w rowerze. Dzięki takiemu wspomaganiu rowerzysty, komfort i stabilność jazdy na nierównościach znacznie rośnie. 

Przeczytaj także: Ranking rowerów MTB do 10 000 zł – jaki będzie najlepszy? Wybierz go z nami!

Typy amortyzatorów rowerowych – co warto wiedzieć przed zakupem?

Amortyzator rowerowy przedni oraz tylni różnią się konstrukcjami. Budowa amortyzatorów rowerowych jest zazwyczaj skomplikowana, najlepiej więc wyjaśnić podstawowe różnice między nimi. Przedni amortyzator rowerowy (o budowie typu upright) składa się z górnych lag połączonych z rurą sterową za pomocą korony widelca (dzięki której montuje się widelec w główce ramy roweru), lag dolnych, które łączą się z przednim kołem oraz wnętrza amortyzatora w obydwu lagach. Istnieją różne typy amortyzatorów rowerowych – przykładowo przedni amortyzator odwrócony (inverted fork) ma budowę zbliżoną do zawieszenia motocyklowego. 

Rower górski Cannondale Scalpel Carbon 3 29 posiada widelec przedni stworzony w takiej technologii. Występują one jednak w rowerach o wiele rzadziej, stąd pominiemy ich konstrukcję. We wnętrzu lag amortyzatora znajduje się medium ściskające oraz tłumiące. Znacznie mniejsze gabaryty mają tylne amortyzatory rowerowe przeznaczone do rowerów z ramami typu full np. roweru Polygon Siskiu T7 – z wyglądu przypominają połączenie teleskopu i puszki. Również posiadają różne medium ściskające i tłumiące z innymi regulacjami. 

Amortyzatory rowerowe przednie oraz tylne można podzielić ze względu na rodzaj medium tłumiącego:

• Medium sprężynowe (coil) – zawieszenie z taką technologią to amortyzatory sprężynowe. Ich zaletą jest stosunkowo duża niezawodność oraz możliwość dobrania odpowiedniej sprężyny pod wagę rowerzysty. Co więcej, amortyzatory sprężynowe posiadają liniową charakterystykę pracy oraz charakteryzują się dużą czułością pracy. Minusem może być wysoka waga, wynikająca z gabarytów i materiału zastosowanego medium. Z tego względu, dosyć często stosuje się je w rowerach zjazdowych.
• Medium powietrzne (air) – amortyzatory powietrzne są najbardziej powszechne w rowerach MTB np. w rowerze górskim Trek Roscoe 9. Dzięki ich niskiej wadze mogą być stosowane w rowerach wyścigowych. Specjalnie zastosowana komora lub komory powietrzne odpowiadają za pochłanianie drgań. W zależności od wagi rowerzysty, ich ustawienie pod indywidualną wagę polega na dopompowaniu komór do odpowiedniego ciśnienia za pomocą pompki do amortyzatorów. Cechuje je progresywna charakterystyka pracy. Minusem jest przymus stosunkowo częstego serwisu ze względu na szczelność medium powietrznego.

• Medium elastomerowe – stosowane dawniej w rowerach wyścigowych na początku rozwoju zawieszeń rowerowych, a obecnie ze względu na niskie koszty produkcji w rowerach rekreacyjnych. Zastosowane elastyczne materiały (guma i tworzywa sztuczne) pochłaniają wstrząsy podczas jazdy. Amortyzatory elastomerowe cechują się niską wagą oraz wysoką bezawaryjnością. Są jednak o wiele mniej czułe, a w przypadku jazdy w niskich temperaturach potrafią upośledzać pracę amortyzatora.

Budowa amortyzatorów rowerowych wymusza stosowanie zewnętrznych oraz wewnętrznych uszczelniaczy. Ze względu na przymus zmniejszania oporów i konserwacji elementów wewnętrznych i zewnętrznych (lag górnych oraz powierzchni pracującej) amortyzatorów istnieją różne sposoby ich smarowania. Amortyzatory powietrzne oraz amortyzatory sprężynowe mogą posiadać smarowanie olejowe. Co więcej, możliwe jest łączenie różnych odmian amortyzatorów i tworzenie ich hybryd. 

Z tego powodu poza amortyzatorami z konwencjonalnymi mediami tłumienia, występują także amortyzatory: olejowo–sprężynowe, olejowo–powietrzne czy sprężynowo–elastomerowe. W przypadku amortyzatorów olejowo–sprężynowych stosuje się otwartą kąpiel olejową lub zamknięty olejowy kartridż, pełniące funkcję tłumienia. W amortyzatorach olejowo–powietrznych za tłumienie również odpowiada olej. W przypadku amortyzatorów sprężynowo–elastomerowych najczęściej funkcję smarowania pełni smar stały w dolnych lagach amortyzatora. 

Budowa amortyzatorów rowerowych nie jest zatem tak straszna, jakby mogło się to wydawać!

Co więcej, amortyzatory w zależności od poziomu ich zaawansowania i modelu mogą posiadać szereg różnych regulacji, potrzebnych do odpowiedniego ustawienia zawieszenia do indywidualnego stylu jazdy na rowerze. To kolejne udogodnienie, jakie posiadają amortyzatory rowerowe. Rodzaje dostępnych regulacji to między innymi: regulacja tłumienia kompresji, regulacja tłumienia powrotu czy początkowe ustawienie SAG. W skrócie: im więcej regulacji posiada widelec przedni, tym lepiej będziesz w stanie dopasować go do swojej jazdy.

Mnogość regulacji szczególnie przydaje się zaawansowanym rowerzystom, z kolei amatorom w zupełności wystarczy regulacja tłumienia powrotu. 

Jakie amortyzatory do roweru? Poradnik wyboru odpowiednich amortyzacji

Wiesz już zatem w jaki sposób zbudowany jest tylny oraz amortyzator rowerowy przedni. Rodzaje amortyzatorów i ich regulacje nie są już dla Ciebie obce. W drodze poszukiwań odpowiedniego amortyzatora może pojawić się kolejne pytanie – amortyzator powietrzny czy olejowy? 

W praktyce dobór amortyzatora przedniego w początkowej fazie powinien polegać na znalezieniu takiego, przystosowanego do Twojego roweru oraz stylu jazdy. Chodzi tutaj o zgodne z geometrią roweru offset (wyprzedzenie koła przedniego), długość i średnica rury sterowej, skok amortyzatora, typ i średnica osi, rozmiar koła oraz standard mocowania hamulca i maksymalna wielkość tarczy hamulcowej. 

Jeśli chodzi o wybór amortyzatora tylnego (dampera), należy zwracać uwagę na charakterystykę pracy amortyzatora (czy jest przystosowany do pracy w ramie Twojego roweru), jego długość montażową i skok, średnicę tulejek, jego gabaryty (czy nie będzie kolidować z elementami ramy podczas pracy). W niektórych ramach rowerowych mieszczą się jedynie dampery powietrzne (dampery z zewnętrzną sprężyną często posiadają większe gabaryty). 

To dość dużo parametrów, które musisz mieć na uwadze przy wyborze amortyzacji do Twojego roweru. Ich wnikliwa analiza pozwoli Ci dopasować właściwy amortyzator rowerowy.

Wybór pomiędzy powietrzem a sprężyną nie jest oczywisty i zależy od indywidualnych preferencji. Mimo że budowa amortyzatorów rowerowych z powietrzem jest bardziej skomplikowana oraz ryzyko awarii jest większe, wiele osób decyduje się na montaż tego typu rozwiązań. Dlaczego? Jak wcześniej wspomniano, dobra charakterystyka pracy i niska waga sprzyjają tej decyzji. 

Z kolei, istnieją rowerzyści, którzy wolą pracę amortyzatorów opartych na medium sprężynowym. W rowerach do XC, trail oraz enduro, polecamy montaż amortyzatorów powietrznych. Przykładem zastosowania amortyzatora powietrznego w rowerze typu trail jest rower górski Polygon Syncline C3. Z kolei w zjeździe rowerowym równie dobrze będzie się spisywać amortyzator olejowo–sprężynowy.

Decyzja, jaki amortyzator do roweru wybrać powinna być poparta wcześniejszymi eksperymentami. Jeżeli nie miałeś do czynienia ze zbyt wieloma typami amortyzatorów – nie ma lepszej rekomendacji jak po prostu przejażdżka rowerami z różnymi amortyzatorami. 

Przeczytaj także: Jakie enduro na początek wybrać? Czyli przegląd rowerów z pełnym zawieszeniem

Amortyzatory rowerowe – rodzaje. Który typ jest najlepszy dla Ciebie?

Istnieją różne firmy produkujące amortyzatory rowerowe. Najbardziej znanymi są: Fox, Rock Shox, Marzocchi, Manitou, SR Suntour, RST, Cannondale. Najlepszym kryterium wyboru odpowiedniego zawieszenia do Twojego roweru jest skok amortyzatora. Do rowerów rekreacyjnych, trekkingowych, crossowych i miejskich, maksymalny skok amortyzatora to około 100 milimetrów, w zależności od typu roweru. 

W rowerach gravelowych stosunkowo od niedawna istnieje możliwość montażu zintegrowanych amortyzatorów przednich. Przykładem takiego roweru jest rower gravel Giant Revolt X Advanced Pro 2. Do rowerów cross–country (XC) oraz fatbike zazwyczaj montuje się amortyzatory nieprzekraczające 110 milimetrów skoku. W rowerach trail oraz enduro skok amortyzatorów powinien mieścić się w przedziale 120–180 milimetrów.

 Największy skok amortyzatorów stosowany jest w rowerach zjazdowych – potrafi on wynosić nawet 200 milimetrów! Im cięższy teren, w jakim użytkujesz rower, tym więcej skoku jest potrzebne. Najważniejsze jest zatem, abyś wybrał odpowiedni skok zawieszenia do Twojego stylu jazdy.

Już znasz amortyzatory rowerowe! 

Poszukiwania odpowiedniego zawieszenia zajmują sporo czasu – od spisania listy wymagań po wybór właściwego amortyzatora. Jeżeli jesteś na etapie poszukiwań roweru z odpowiednim zawieszeniem w teren bądź potrzebujesz gumowego ochraniacza mającego chronić lagi amortyzatora w Twoim rowerze – odwiedź nasz sklep internetowy Sprint–Rowery. W ofercie naszego sklepu posiadamy szeroki asortyment rowerów oraz akcesoriów do amortyzatorów. Zapraszamy!