Czym smarować łańcuch rowerowy i jak to zrobić? Poradnik

Jeżeli chcesz pokonywać długie dystanse bez konieczności wizyty w serwisie, istotna jest prawidłowa konserwacja łańcucha rowerowego – w końcu to on przekłada Twoją pracę na ruch kół. Dowiedz się, jak wygląda smarowanie łańcucha w rowerze i jakie produkty do tego wybrać.

Spis treści:

1. Dlaczego ważne jest smarowanie łańcucha w rowerze?
2. Kiedy można jeździć rowerem po chodniku? Prawa i obowiązki rowerzysty
3. Smarowanie łańcucha rowerowego krok po kroku
4. Czym smarować łańcuch rowerowy – najczęściej popełniane błędy
5. Konserwacja łańcucha rowerowego – podsumowanie

Dlaczego ważne jest smarowanie łańcucha w rowerze?

Odpowiednie smarowanie ma dla łańcucha takie samo znaczenie jak wymiana oleju dla silnika w samochodzie. Nawet absolutnie gładka na pierwszy rzut oka powierzchnia nie jest idealna. Pomijając niewidoczne dla oka nierówności, w miarę użytkowania pojawią się zanieczyszczenia. Będą one się jeszcze bardziej pogłębiać, jeżeli dwie takie powierzchnie będą o siebie trzeć. Z czasem zacznie prowadzić to do złego stanu części łańcucha, gorszego funkcjonowania mechanizmu, czy nawet do awarii. 

Jeżeli przyjrzysz się temu, jak zbudowany jest łańcuch rowerowy, to zauważysz, że każde ogniwo składa się z kilku elementów. Najbardziej widoczne są dwie zewnętrzne blaszki, które mają połączenie w postaci sworznia, przechodzącego przez tulejkę. To wszystko trzeba przemnożyć przez mniej więcej 116 ogniw w łańcuchu. Łącznie daje to prawie 500 części. W czasie jazdy ze standardową kadencją 90 obrotów na minutę w łańcuchu występuję aż około 30 tysięcy ruchów na minutę! 

Biorąc pod uwagę wszystkie elementy, takie jak zębatki przednie i tylne, rolki łańcucha oraz przerzutki – w ciągu tej minuty trze o siebie około 200 tysięcy powierzchni. Niezależnie więc jak długie dystanse pokonujesz – Twój łańcuch naprawdę ciężko pracuje.

Dlaczego więc tak ważne jest smarowanie łańcucha? Olej przede wszystkim dodatkowo wygładza powierzchnie, kryjąc nierówności i tworząc na nich cienką warstwę. Dzięki temu dwa elementy nie dotykają się bezpośrednio, co znacznie utrudnia ich uszkodzenie. Występuje też mniejsze tarcie, co sprawia, że wysiłek Twoich mięśni przekłada się na ruch roweru, a nie na ciepło części łańcucha. 

Po drugie, skoro ciasne przestrzenie między powierzchniami wypełnione są olejem – nie dostanie się tam brud czy woda z zewnątrz. Sprawia to, że przewidywalna żywotność łańcucha ulega przedłużeniu. Nikt z nas nie jest zainteresowany jego wymianą 3 razy w sezonie. Dobrze funkcjonujący i czysty łańcuch zmniejsza także zużycie innych powierzchni, z którymi się styka, czyli przerzutek i kaset, których wymiana jest już zdecydowanie droższą kwestią.

Wystarczy, że obejmiesz łańcuch szmatką i pokręcisz pedałami do tyłu. Jeżeli jednak widzisz, że po takim czyszczeniu nadal pozostaje dużo nieczystości, łańcuch skrzypi w czasie jazdy, czujesz nietypowe opory, a zmiana biegów nie jest tak płynna, jak tego oczekujesz – czas na dokładne wyczyszczenie łańcucha i ponowne jego nasmarowanie.

Przeczytaj także: Mycie roweru na myjni – czy warto? Jak robić to dobrze?

Jaki smar do łańcucha rowerowego będzie odpowiedni?

Konserwacja łańcucha rowerowego to nie tylko nałożenie smaru. Najważniejszą kwestią jest oczyszczenie łańcucha – zarówno z poprzedniego oleju, jak i z wszelkich innych zabrudzeń, które mogą w nim być.

W tym celu będziesz potrzebować odpowiednich środków, narzędzi i dopiero na samym końcu nowego smaru. Zacznijmy od narzędzi – minimum to kilka ściereczek i duża butelka czystej wody. Bardzo przydatna będzie szczotka do mycia paznokci – optymalnie dwie. Jeżeli masz dostęp do bieżącej wody, na przykład z węża ogrodowego, to jesteś w komfortowej sytuacji. Jeżeli chcesz zdejmować łańcuch i czyścić wszystkie elementy osobno, musisz mieć także przeznaczone do tego narzędzia. Nie jest to jednak konieczne.

To, jaki smar do łańcucha rowerowego będzie odpowiedni, zależy od tego, jak używasz swojego jednośladu. Jeżeli wykorzystujesz go rekreacyjnie, najlepszym rozwiązaniem będzie standardowy odtłuszczacz Finish Line Ecotech-2, który wymyje z łańcucha stary smar i ewentualne lekkie zabrudzenia. 

Jeżeli korzystasz z roweru w ciężkim terenie i łańcuch wygląda, jakby jego pasją były kąpiele błotne – być może przyda Ci się środek, który trochę lepiej poradzi sobie z bardziej opornymi zanieczyszczeniami, taki jak Finish Line CITRUS. Teoretycznie podobny efekt można osiągnąć także benzyną ekstrakcyjną, ale przeznaczone do czyszczenia preparaty nie tylko rozpuszczają oleje, ale także pomagają usunąć brud oraz są wygodniejsze w aplikacji.

Jeżeli regularnie będziesz podczyszczać łańcuch, a raz na jakiś czas przeprowadzisz dokładne czyszczenie z wykorzystaniem środków, Twój łańcuch powinien być utrzymany w dobrym stanie przez cały okres jego przydatności.

To jaki smar do roweru wybierzesz, powinno zależeć od tego, gdzie jeździsz, w jakiej pogodzie i po jakim terenie. Jedna rzecz, na którą warto zwrócić uwagę, to ilość wody, która dostaje się do jednośladu w trakcie przejażdżek. Niektóre smary lepiej sobie radzą z wodą i niską temperaturą. Przykładem może być olej do łańcucha Morgan Blue Syn Lube. Jeżeli więc spodziewasz się takich warunków – wybierz olej przystosowany do nich. Tę informację zawsze znajdziesz w opisie.

Smarowanie łańcucha rowerowego krok po kroku

Jak w takim razie wygląda konserwacja łańcucha rowerowego i jak się za nią zabrać? Metody czyszczenia są różne – poniżej znajdziesz najpopularniejszą opcję, która daje bardzo dobry efekt, a jednocześnie jest najmniej czasochłonna.

Zacznij od wstępnego oczyszczenia łańcucha i zębatek. Za pomocą szmatki obejmij zabrudzony łańcuch i obracaj pedałami do tyłu, tak aby odpadł z niego cały „luźny” brud. Warto w tym momencie dokładniej wyczyścić zębatki przednie i tylne – przyłóż szczotkę do kółek zębatych i obracaj pedałami. Przerzuć w międzyczasie łańcuch na różne biegi, aby wszystkie elementy zostały oczyszczone. Ostatecznie ustaw go na dużej zębatce z przodu w celu zyskania w trakcie pozostałego czyszczenia na ilości obrotów, które będzie trzeba wykonać, aby przewinąć cały łańcuch.

Jeżeli luźny brud został usunięty – przechodzimy do usunięcia starego oleju, za pomocą któregoś ze środków do czyszczenia łańcucha. Obracając pedałami do tyłu, nanieś preparat. Nakładaj go na zębatki oraz na rolki łańcucha. Nie warto celować z powietrza – lepiej, żeby środek, który nie wyląduje na łańcuchu, trafił na kasety i pomógł wyczyścić zębatki przednie i tylne.

Jeżeli brudu było wyjątkowo dużo – za pomocą wspomnianych przedtem szczotek „złap” łańcuch z od góry i od dołu, a następnie przewiń kilkanaście obrotów pedałami, aby mechanicznie wspomóc działanie odtłuszczaczy. W takiej sytuacji możesz też zostawić rower na kilka minut, żeby preparat mógł wniknąć między wszystkie części łańcucha, a potem całą czynność powtórzyć.

W tym momencie stary gęsty olej powinien być już rozpuszczony. Teraz całość trzeba opłukać, aby pozbyć się odtłuszczacza. Jeżeli tego nie zrobisz, nowy smar nie będzie w stanie dobrze „chwycić” się powierzchni sprzętu. Butelkę wody, bądź wąż ogrodowy, skieruj na zębatki przednie i kręć pedałami do tyłu. Nie jest istotna siła strumienia, ciężka praca została wykonana przez środek odtłuszczający, ważne jest, żeby teraz wszystko spłynęło z łańcucha.

Następnym krokiem jest dokładne wysuszenie sprzętu. Za pomocą szmatki chwyć łańcuch i ponownie przekręć kilkanaście kółek, aż nie będzie pozostawiał żadnych śladów na szmatce. 

W ten sposób dotarliśmy do punktu smarowania. Opcje są dwie – dokładne aplikowanie produktu na każde ogniwo z osobna albo wystarczająco dokładne i zdecydowanie mniej czasochłonne nałożenie smaru na cały łańcuch.

Sposób pierwszy polega na nanoszeniu dwóch kropli – po jednej kropelce oleju od strony zewnętrznej i od strony roweru – na każde ogniwo z osobna. Podziw należy się wszystkim, którzy mają pokłady cierpliwości pozwalające im na przeprowadzenie takiej czynności. Drugą zdecydowanie mniej pracochłonną opcją, jest ustawienie końcówki butelki z olejem wzdłuż zewnętrznej krawędzi łańcucha i kręcenie pedałami do tyłu tak, aby przewinąć go kilka razy. Następnie należy powtórzyć to samo dla strony wewnętrznej. Co prawda sposób ten nie jest tak precyzyjny, jak dozowanie po jednej kropelce oleju 232 razy na wszystkie ogniwa, ale oszczędność czasu jest niepodważalna.

Warto, aby w czasie wykonywania tej czynności, cały rower był przechylony na stronę przerzutek – tak by ewentualny nadmiar smaru nie kapał na koła. Teraz ponownie za pomocą szmatki złap łańcuch i tradycyjnie już – wykonaj kilkanaście obrotów. Dzięki temu usuniesz smar, do którego mógłby przylepiać się brud w czasie jazdy.

Zobacz także: Wymiana korby w rowerze – jak to zrobić? Poradnik krok po kroku

Czym smarować łańcuch rowerowy – najczęściej popełniane błędy

Smarowanie łańcucha rowerowego nie jest czynnością szczególnie skomplikowaną i tym samym ciężko popełnić wiele błędów. Musisz zwrócić uwagę jedynie na kilka spraw.

1. Czyszczenie łańcucha przed smarowaniem. Nanoszenie smaru na zabrudzony łańcuch przyniesie bardzo niewielki i przede wszystkim krótkotrwały efekt. Wyczyszczenie nie jest czasochłonną czynnością – da się to zrobić w 3 minuty, nawet w czasie jazdy, na napotkanej myjni.
2. Szybkie czyszczenie łańcucha z luźnych zanieczyszczeń po każdej jeździe. To już nie są nawet minuty, a raczej kilkanaście sekund. Wystarczy do tego szmatka, którą możesz zabrać ze sobą do kieszeni, idąc na rower. Ten nawyk zdecydowanie warto sobie wyrobić.
3. Nieaplikowanie za dużej ilości produktu. Nadmiar smaru pozostawiony, aby przerzutki były także naoliwione, może się wydawać dobrym rozwiązaniem, ale zdecydowanie nim nie jest. Smar na otwartej powierzchni „łapie” brud. To, co zyskasz w tym miejscu – stracisz na przylepionym brudzie, który zacznie działać jak papier ścierny, niszcząc zarówno łańcuch, jak i zębatki. Po nałożeniu smaru złap łańcuch przez szmatkę i usuń nadmiar oleju.

Konserwacja łańcucha rowerowego – podsumowanie

Już wiesz, jaki smar do roweru wybrać oraz jak smarować łańcuch rowerowy i przeprowadzić jego konserwację – jest to naprawdę proste. Są oczywiście bardziej skomplikowane metody czyszczenia: można wykorzystać w tym celu specjalne urządzenia, zdejmować cały łańcuch, oczyszczać go benzyną ekstrakcyjną, odtłuszczaczem, a na koniec alkoholem. Musisz się jednak zastanowić, czy poświęcony na tak dokładne czyszczenie czas, w jakikolwiek sposób Ci się zwróci. 

Jeżeli przeczyścisz zabrudzony łańcuch po każdej jeździe, a raz na jakiś czas skorzystasz z metody przedstawionej powyżej – efekt będzie niemal porównywalny. Zanim te niezauważalne różnice skumulują się na tyle, by w odczuwalny sposób wpływać na jazdę, łańcuch i tak prawdopodobnie będzie na tyle zużyty, że zalecana będzie jego wymiana.

Niezależnie jednak czy szukasz środków do czyszczenia łańcucha, czy też nowych elementów do roweru – zachęcamy do skorzystania oferty sklepu Sprint-Rowery. Znajdziesz w nim akcesoria i środki sprawdzonych marek, które z pewnością spełnią Twoje oczekiwania i pozwolą Ci z przyjemnością pokonywać kolejne kilometry.